CÁCH VƯỢT QUA DI CHỨNG TỪ CHA MẸ ĐỘC HẠI
Cá nhân mình, nếu bạn chỉ mắc một trong các case kể trên, có thể cuốn sách sẽ giúp được. Nhưng với mình, thì mình mắc 98% vấn đề kể trên=)) nên mình thấy nếu chri đọc 1 cuốn thì không giải quyết được gì. Mình đã phải đọc nhiều hơn thế này nhiều.
Tuy nhiên, mình sẽ cố gắng chọn lọc và tóm tắt vài phương pháp mình cho là hữu ích. Nên nhớ, nếu họ biết lắng nghe hay quan tâm bạn thực sự họ đã không phải cha mẹ độc hại, nhắc lại: CHA MẸ BẠN SẼ KHÔNG THAY ĐỔI. Đừng kì vọng vượt qua di chứng là giúp cha mẹ bạn thay đổi hoặc thậm chí thay đổi mối quan hệ của bạn và cha mẹ. KHÔNG! Nó giúp bạn ngừng hoặc giảm bớt sự lệ thuộc và bị ảnh hưởng từ họ mà thôi.
- Ngừng việc ngưỡng mộ và thần thánh cha mẹ
Bạn cho rằng họ chỉ đối xử tệ với bạn, còn với ai cũng tuyệt vì bao người ngưỡng mộ, nên vấn đề là từ phía bạn? Không phải. Dù bất kì lý do nào, họ phạm phải những điều trên, gây tổn thương cho bạn, là họ sai. Bạn phải học cách chấp nhận rằng họ đã sai với bạn. Họ không hoàn hảo.
Bạn không khinh bỉ hay căm hận họ vì họ là cha mẹ bạn. Nhưng đừng thần thánh hoá. HỌ ĐÃ ĐỐI XỬ SAI VỚI BẠN. Vậy thôi.
2. Đối mặt- Đối chất với cha mẹ độc hại
- Chỉ ra họ đã làm gì với bạn: miệt thị, thao túng, kiểm soát, quấy rối…
- Chỉ là cảm giác của bạn khi ấy : tổn thương, đau khổ, tự ti
- Chỉ ra tác động của điều đó với cuộc sống hiện tại: tiếp tục tự tin, đổ vỡ tình cảm, nóng giận vô cớ…
- Chỉ ra điều bạn muốn họ : xin lỗi bạn, thừa nhận họ sai, ngừng việc họ vẫn tiếp tục làm (thao túng, kiểm soát, miệt thị…)
Việc này KHÔNG giúp cha mẹ bạn thay đổi, nhớ lấy. Nó GIÚP :
- Bạn nhìn thẳng vào sự thật rằng cha mẹ đã sai
- Nhìn thẳng vào việc quá khứ đã ánh hưởng tới bạn như thế nào
- Nhìn thẳng và cho phép cảm xúc của đứa trẻ tâm hồn được bộc lộ (vì ngày xưa nó không thể)
- Ra tuyên bố và tuyên ngôn không cho phép cha mẹ tiếp tục làm thế với bạn
Cách này cực kì khó bởi bạn sẽ phải chịu những phản ứng sau:
- Họ sẽ suy sụp và tiếp tục đổ lỗi cho bạn vì bạn đã đối chất (ngất xỉu, khóc lóc, hoảng loạn, bị bệnh… trước đối chất của bạn)
- Họ phủ nhận đã từng làm thế với bạn
- Họ sẽ điên cuồng tàn sát gây tổn thương bạn tiếp tục vì bạn đã vạch trần đối chất họ
- Họ tiếp tục thao túng bạn bằng lời nói, tiền bạc để bạn thừa nhận bạn đã sai
- Họ phản ứng từ bỏ bạn, cắt quyền thừa kế, hoặc tìm đồng minh (như họ hàng) để tiếp tục thao túng bạn.
3. Không bao biện thay họ, không chấp nhận lời bao biện nào từ phía họ
Tuyệt đối không tìm bất kì lý do gì để bao biện cho hành vi của họ: cha mẹ muốn tốt cho mình mà, mẹ mình ly hôn đau khổ nên mới thế, cha mẹ áp lực thì mới vậy,… vì mình là con cả/ con một nên có trách nhiệm (rõ ràng khi ấy mình mới 10 tuổi thì hiểu thế quái nào được???)
Không cần biết lý do là gì, bất kể hành vi và lời nói nào từ phía họ gây cho bạn tổn thương, thì đó là lỗi của họ.
4. Không cần tha thứ
Rất nhiều người và nhiều lý thuyết đi theo hướng: đi về phía trước, bỏ qua quá khứ, tha thứ mới là vượt qua. Bước này có thể phù hợp khi bạn ở cuối giai đoạn chữa lành (như mình). Nhưng nó là sai nếu bạn mới bắt đầu bởi vì:
- Tha thứ = giảm nhẹ tình tiết, coi nhẹ cảm xúc, xoá mờ dần hành vi gây tổn thương của họ tới bạn
- Tha thứ = không cần đối chất, lờ đi tiếp tục sống, nhưng đó mãi là nỗi đau của bạn
- Tha thứ= cho phép họ hoặc bất kì ai đó tiếp theo được phép làm thế với bạn tiếp tục
5. Tuyên bố vị thế hoặc dần khẳng định quan điểm
- Hãy học cách từ chối, nói “không” với yêu cầu của họ. Một cách trực tiếp “con nghĩ là con không muốn làm…”
- Học cách dần giảm bớt sự ảnh hưởng hoặc đưa ra giới hạn của bạn : Con sẽ làm nó trong 1 tuần/ con sẽ làm nó sau khi con xong việc của mình/ Con sẻ chỉ ở đây 3 ngày…
Lưu ý không cáu giận, không cãi vã, bình tĩnh và thẳng thắn như người trưởng thành, không sợ hãi, không do dự khi nêu quan điểm, suy nghĩ và mong muốn. nn
6. Định nghĩa lại tình yêu đúng
Cha mẹ độc hại có yêu bạn không? Chắc chắn họ sẽ trả lời là có. Chính bạn cũng từng một vài lần trong đời nhận ra họ yêu bạn.
Nhưng hãy: Định nghĩa đúng về hành vi thể hiện tình yêu đúng.
- Tình yêu là bạn không cần phải sợ hãi khi bộc lộ cảm xúc của mình.
- Tình yêu là bạn thoải mái nhất là chính mình khi ở bên họ, có thể nói với họ bạn thấy thế nào, mong muốn điều gì và được che chở ra sao
- Tình yêu là họ không làm bạn tổn thương dù vô ý hay cố ý. Nếu bạn đã nói rõ điều đó làm tổn thương bạn, họ sẽ không làm thế.
- Tình yêu là cho bạn động lực để sống tích cực, động viên và che chở bảo vệ bạn khi bạn chênh vênh hoặc đau đớn.
- Tình yêu đúng là khi bạn không hoang mang, bối rối bởi hành xử mập mờ, thất thường của bạn.
- Tình yêu là sự tích cực. Bất kể hành vi làm đau, gây đau, làm bạn sợ hãi, làm bạn mất niềm tin, bị lệ thuộc… đều không đúng.
Gợi ý của mình: Nếu có một gia đình có tình yêu không đúng nghĩa, hãy ghi đè bộ nhớ bằng cách xem phim “ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên”. Đấy là kiểu mẫu đúng đắn cho người cha, người mẹ, người con và cách hành xử với nhau. Bạn sẽ ghi đè kí ức, quan điểm của mình về một gia đình đúng đắn.
—
Tạm kết:
Mình xin khẳng định, Cha mẹ độc hại không chỉ nằm ở 1 cuốn sách, nếu bạn thực sự muốn chữa lành, bạn còn phải đọc nhiều hơn và thậm chí phải điều trị tâm lý một cách nghiêm túc. Cha mẹ độc hại sẽ sinh ra cha mẹ độc hại khác. Cha mẹ bạn là ảnh hưởng từ ông bà, và bạn nếu không chữa lành sẽ tiếp tục ảnh hưởng tới con cái.
Bạn có muốn con mình bị đối xử như cách cha mẹ đối xử với bạn hay không? Đó có lẽ là câu trả lời đúng nhất cho việc: cha mẹ có đang độc hại với mình hay không.
Nhấn mạnh một lần nữa, chữa lành đứa trẻ tâm hồn của bạn, là giúp bạn và cuộc đời tiếp theo, không giúp bạn cải thiện hay chữa lành với cha mẹ. Đừng kì vọng điều đó.
Cuộc đời của bạn là do bạn lựa chọn và quyết định, dù nó có bị ảnh hưởng lớn từ quá khứ, nhưng bạn là người trưởng thành, bạn có trách nhiệm với chính bạn. Đừng chỉ biết đổ lỗi cho cha mẹ độc hại. Bởi vì họ cũng đã đổ lỗi cho bạn và không có trách nhiệm với chính đời họ rồi đó thôi? Bạn khác họ hay giống họ là do bạn lựa chọn.